PERSPECTIVES OF SERBIAN-ALBANIAN RELATIONS IN THE LIGHT OF THE “OPEN BALKANS” INITIATIVE

Marko Stankovic

Zoran Krstić

Abstract

The paper aims to show the possibilities and perspectives of improving Serbian-Albanian relations through the establishment of the “Open Balkans” project. Confrontation policies enabled the creation of inter-ethnic intolerance and provided support to political elites, leading these societies in the direction of conflicts and rejection of mutual cooperation. In the era when Serbia and Albania are trying to become part of the European Union, there are numerous obstacles and a lack of support from European countries on this path. Accordingly, these countries initiated regional political and economic integration. “Open Balkans” was designed as an initiative of the countries of the Western Balkans with the aim of advancing these countries on the European path. Part of the criticism of this project is reflected in the expectation of help from the countries of the European Union, which was absent in the original processes of European integration. This initiative represents a mini-precedent in the European history of integration and is the way to restore friendly Serbian-Albanian relations. “Open Balkans” should open a new economic space for cooperation between Serbian and Albanian economies, help overcome inter-ethnic prejudices and create preconditions for faster adoption of European values.

References

Aljazeera. 2022. „Đukanović: Cilj Otvorenog Balkana je nestanak BiH, Crne Gore, Kosova i S.Makedonije”. 27. jul 2022. https://balkans.aljazeera.net/news/balkan/2022/7/27/djukanovic-abazovicu-ce-suditi-biraci-sudovi-i-historija.

Arnaudov, Mitko. 2023. „Uloga Otvorenog Balkana u aktuelnim regionalnim odnosima iz perspektive strateške politike i evropskih integracija”.  Napredak-časopis za političku teoriju i praksu: 46-58. doi: 10.5937/napredak4-42842.

Barišić, Igor, Talijan Miroslav i Beriša Hatidža. 2014. „Balkan – izazovi, rizici i pretnje”. Vojno delo:72-92. doi: 10.5937/vojdelo1402072b.

Biz life. 2022. „Zapošljavanje građana „Otvorenog Balkana“ bez viza i dozvola od septembra”. 07. avgust 2022. https://bizlife.rs/zaposljavanje-otvoreni-balkan-srbija-severna-makedonija-albanija-viza-radna-dozvola-septembar/.

Bota press. 2022. „Shokuese: Rritet për 110% numri i turistëve serbë në Shqipëri”. 06. jul 2022. https://botapress.info/shokuese-rritet-per-110-numri-i-turisteve-serbe-ne-shqiperi/ .

Cela, Alba . 2015. Marrëdhëniet Shqipëri-Serbi në sytë e publikut Shqiptar. Tirana: Friedrich-Ebert-Stiftung Office Tirana.

Danas. 2022. „Otvoreni Balkan pred otvorenim pitanjima: Može li Lavrovljevo zalaganje za Otvoreni Balkan da se tumači kao ruski potpis”. 08. jun 2022. https://www.danas.rs/vesti/politika/otvoreni-balkan-pred-otvorenim-pitanjima-moze-li-lavrovljevo-zalaganje-za-otvoreni-balkan-da-se-tumaci-kao-ruski-potpis/ .

Đukanović, Dragan, i Marko Dašić. 2021. „Modeliranje regionalne saradnje na Balkanu nakon 1999. godine: evropska iskustva i njihova primena.” Međunarodni problemi: 617-636. doi: 10.2298/MEDJP2104617D.

Euractiv. 2023. „Zbog migracija, broj Albanaca u opadanju: Stanovništvo se smanjilo za 1,3%, uglavnom mladih”. 14. mart 2023. https://euractiv.mondo.rs/politika/a594/Zbog-emigracija-broj-Albanaca-u-opadanju.html

Euronews Albania. 2021. „What do Albanians think about ‘Open Balkan?”. 16. decembar 2021.  https://euronews.al/en/what-do-albanians-think-about-open-balkan/.

Instituti i statistikave. 2021. „Papunesia ne Shqiperi”. 25. septembar 2021. https://www.instat.gov.al/al/statistikat-n%C3%AB-shkolla/papun%C3%ABsia-n%C3%AB-shqip%C3%ABri/.

International Republican Institute. 2022. „IRI Western Balkans Poll Shows Support for Pro-Western Institutions, Persistent Ethnic Tensions, and Commitment to the Open Balkan Initiative”.29. jun 2022.  https://www.iri.org/news/iri-western-balkans-poll-shows-support-for-pro-western-institutions-persistent-ethnic-tensions-and-commitment-to-the-open-balkan-initiative/.

Koha MK. 2023. „Rritet mbështetja për Ballkanin e Hapur”. 12. jun 2023.  https://www.koha.mk/rritet-mbeshtetja-per-ballkanin-e-hapur/ .

Kosovo Sever Portal. 2022. „O.Balkan – Eskobar: Podržavamo, ali da bude otvoren za sve; Varhelji: Može da ubrza integraciju regiona u EU”. 8. jun 2022. https://kossev.info/eskobar-podrzavamo-otvoreni-balkan-ali-mora-da-bude-otvoren-za-sve-u-regionu/.

Lajm. 2022. „Afrim Gashi i kënaqur nga prezenca në Ballkanin e Hapur”. 8. jun 2022. https://lajmpress.org/afrim-gashi-i-kenaqur-nga-prezenca-ne-ballkanin-e-hapur/.

Ministria per Evropen dhe punet e jashtme. 2022. „Këshillimi Kombëtar, Ministrja Xhaçka: 59% e shqiptarëve mbështesin Ballkanin  e Hapur”. 11. april 2022. https://www.punetejashtme.gov.al/keshillimi-kombetar-ministrja-xhacka-59-e-shqiptareve-mbeshtesin-ballkanin-e-hapur/.

Miteva-Kacarski, Emilija, Kostadinka Cabuleva, and Olivera Gorgieva-Trajkovska.2022.  „Analysis of the trade relations between the countries being part of the Open Balkan initiative”. Journal of Economics.

Moravcsik Andrew and Schimmelfennig Frank. 2009. Liberal intergovernmentalism, European integration theory. England: Oxford Univesity Press.

N1. 2022. „Varhelji: Otvoreni Balkan može da ubrza put regiona ka EU”. 08. jun 2022. https://n1info.rs/vesti/varhelji-otvoreni-balkan-moze-da-ubrza-put-regiona-ka-eu/.

Pollitt Christopher, Johnston Birchall, and Keith Putman. 1998. Decentralising Public Service Management. London: Macmillan Press.

Privredna komora Srbije [PKS]. n.d. „Razvoj inicijative“. Poslednji pristup 30. februar 2022. https://api.pks.rs/storage/assets/Deklaracija_Novi_Sad1.pdf/.

Radio Slobodna Evropa. 2021. „Escobar: Otvoreni Balkan neće uspeti ako tu nije svih šest država”. 24. novembar 2021.   https://www.slobodnaevropa.org/a/31577227.html.

Radio Slobodna Evropa. 2022. „Kurti odbio poziv za Otvoreni Balkan”. 3. jun 2022. https://www.slobodnaevropa.org/a/kurti-odbio-poziv-otvoreni-balkan/31881462.html.

Rapajić, Stevan, i Andrea Matijević. 2022. „Uloga Otvorenog Balkana u spoljlnoj politici Srbije”. Međunarodna politika: 77-103. doi: 10.18485/iipe_mp.2022.73.1186.4.

Regional Cooperation Counci. 2023. „69% of Western Balkan citizens agree that what brings them togheter is more important than what separates them”. 18. jul 2023.            https://www.rcc.int/news/832/69-of-western-balkan-citizens-agree-that-what-brings-them-together-is-more-important-than-what-separates-them.

Republički zavod za statistiku. 2023. „Kretanja na tržištu rada u prvom kvartalu 2023”. 09. jun 2023.  https://www.stat.gov.rs/sr-latn/vesti/20230609-kretanja-na-trzistu-rada-u-prvom-kvartalu-2023/?s=2400

Rikalović, Gojko , Dejan Molnar, and Sonja N. Josipović. 2022. „The Open Balkan as a Development Determinant of the Western Balkan Countries”. Acta Economica: 31-51.doi: 10.7251/ACE2236031R.

Salter, Arhur. 1921. Allied shipping control: an experiment in international administration. Clarendon Press.

Studio B. 2023. „Milatović: Dokle god je cilj EU, treba uporedo raditi i na regionalnoj saradnji”. 04. april 2023. https://studiob.rs/milatovic-dokle-god-je-cilj-eu-treba-uporedo-raditi-i-na-regionalnoj-saradnji/.

Surlić, Stefan, Andrijana Lazarević, i Ljiljana Kolarski. 2022. „Integracija vs. suverenizacija. „Otvoreni Balkan” u okvirima statusnih i indetitetskih sporova.” Srpska politička misao: 57-78. doi: 10.22182/spm.7732022.

Tanjug. 2014. „Јоханес Хан: Без проширења ЕУ у наредних пет година”. 23. jul 2021. https://www.politika.rs/sr/clanak/306627/Johanes-Han-Bez-prosirenja-EU-u-narednih-pet-godina/.

Vlada Republike Srbije. 2022. “Od Otvorenog Balkana svi u regionu mogu imati samo koristi”. 27. april 2022. https://www.srbija.gov.rs/vest/625654/od-otvorenog-balkana-svi-u-regionu-mogu-imati-samo-koristi.php.