RELATIONS BETWEEN SERBIA AND RUSSIA DURING THE UKRAINIAN CRISIS

Dragan Trailović

Dr. Stevan Rapaić

Abstract

Serbia and Russia are countries that share a long and complex history of political, economic, and cultural ties. Their relations became even more intricate following the outbreak of the crisis in Ukraine, leading to various implications for broader international relations and, consequently, for the relations between the two states. The confrontation between Russia and the West has presented new challenges for Serbia’s foreign policy, placing it at the crossroads between the strategic goal of joining the EU and its traditional friendship with Russia. This article aims to analyze the situation and present the relations between Serbia and Russia during the crisis in Ukraine. The paper will examine the primary areas of cooperation between the two countries, with a particular focus on their political and economic relations during this period. The paper relies on a range of sources, including official statements and documents, media reports, academic studies, and public opinion surveys.

References

Atlagić. Siniša. 2021. „Kakvu nam poruku šalje Rusija: Ruska kulturna diplomatija u Srbiji na početku 21. veka.” Kultura: časopis za teoriju i sociologiju kutlure i kulturnu politiku. 173:21-34. doi 10.5937/kultura2173021A.

BBC, 2023.” Srbija i energenti: Zašto se gradi naftovod između Srbije i Mađarske.” 5.oktobar 2023. https://www.bbc.com/serbian/lat/srbija-65746226

Beckmann-Dierkes, Norbert, i Slađan Rankić. 2022. “Serbian Foreign Policy in the Wake of the War in Ukraine”. Konrad-Adenauer-Stiftung. July 2022. https://www.kas.de/documents/252038/16191335/Serbian+Foreign+Policy+in+the+Wake+of+the+War+in+Ukraine.pdf/30d4a7d9-a80a-9f8b-9ff2999425df715a?version=1.0&t=1659099133262

Bryanski, Глеб. 2007. “Russia may veto U.N. Kosovo resolution.” Reuters. May 12, 2007. https://www.reuters.com/article/uk-kosovo-russia-idUKL1253654020070512

Cvetković, Ljudmila, i Branka Trivić. 2014. „Može li se praviti paralela između Krima i Kosova,” Radio slobodna Evropa. 12. мart 2014. https://www.slobodnaevropa.org/a/moze-li-se-praviti-paralela-izmedju-krima-i-kosova/25294802.html

Danas, 2022. „Šta uvozimo a šta izvozimo u Rusiju, Ukrajinu, Belorusiju: Od nafte do hulahopki.” 26. septembar 2023. https://n1info.rs/biznis/sta-uvozimo-a-sta-izvozimo-u-rusiju-ukrajinu-belorusiju-od-nafte-do-hulahopki/

Danas. 2023. „Srbija glasala za rezoluciju GS UN kojom se zahteva momentalno povlačenje ruskih snaga iz Ukrajine.” 23. Febuar 2023. https://www.danas.rs/svet/srbija-glasala-za-rezoluciju-gs-un-kojom-se-zahteva-momentalno-povlacenje-ruskih-snaga-iz-ukrajine/

Deklaracija o strateškom partnerstvu Srbije i Rusije. 2013. http://ambasadarusije.rs/data/uploads/Deklaracija_1.pdf, poslednji pristup 26. Oktobra 2023.

Droin, Mathieu. 2023. “NATO and the European Union: The Burden of Sharing.” Center for Strategic and International Studies. January 17, 2023. https://www.csis.org/analysis/nato-and-european-union-burden-sharing

Evropska komisija. 2022. Republika Srbija: Izveštaj za 2022. godinu. https://www.mei.gov.rs/upload/documents/eu_dokumenta/godisnji_izvestaji_ek_o_napretku/Serbia_Report_2022_SR.%5B1%5D.pdf

Gajić, Aleksandar Saša. 2015. „Slučajevi Kosova i Krima: kontroverze prava na samoopredeljenje u savremenom kontekstu.” Kultura Polisa 28: 9-25 .

Gajić, Aleksandar. 2023. „Geopolitički položaj Srbije nakon otpočinjanja rata u Ukrajini: neutralnost i strateško odvraćanje u kriznom kontekstu.” Srpska politička misao 80 (2):53-74.

Glišin, Vanja, i Ljubiša Despotović. 2022. „Geopolitički apekti ruske meke moći na Balkanu i u Srbiji”.  U Rusija I Balkan – Ekonomsko, političko i kulturno prisustvo Rusije na Balkanu: Položaj, uloga i značaj Srbije, ur. Stevan Rapaić, Dragan Trailović i David Iraklievič Tereladze. 107-131. Beograd: Institut za političke studije.

Istraživanje javnog mnjenja. 2022. Beograd: Institut za političke studije.

Jovanović, Miroslav. 2010. „Dve Rusije: o dva dominantna diskursa Rusije u srpskoj javnosti.” U Odnosi Rusije i Srbije na početku XXI veka, ur. Žarko N. Petrović, 11-18. Beograd: ISAC Fond, International and Security Affairs Centre

Kolarski, Ljiljana. 2022. The Impact of the War in Ukraine On the Western Balkans.” The Policy of National Security 23 (2): 87-107. doi 10.22182/pnb.2322022.5

Ković, Miloš. 2022.  „Poreklo rata u Ukrajini.” Politika. 8. mart 2022.  https://www.politika.rs/sr/clanak/501155/Pogledi/Poreklo-rata-u-Ukrajini

Ković, Miloš. 2014. „O kulturnim i političkim vezama Srbije i Rusije od Svetog Save do 1914.” Novi standard. 23. jun 2014. https://standard.rs/2014/06/23/o-kulturnim-i-politickim-vezama-srbije-i-rusije-od-svetog-save-do-1914/

Lišanin, Mladen. 2018. “Sanctions as an Ambiguous Tool of Economic Statecraft: The Case of Russia Post-2014.” Serbian Political Thought 18 (2): 23-68. doi:10.22182/spt.18212018.4

Milošević, Zoran (ur). 2015. Ukrajinsko pitanje danas. Šabac: Centar Akademske reči.

Ministarstvo odbrane Republike Srbije. 2020. Strategija nacionalne bezbednosti Republike Srbije. https://mod.gov.rs/multimedia/file/staticki_sadrzaj/dokumenta/strategije/2021/Prilog1-StrategijaNacionalneBezbednostiRS-SRP.pdf

Mladenović, Nikola, i Dušan Dostanić. 2021. „Odnos srpskih političkih stranaka prema Rusiji od XIX do XXI veka U Rusija i Balkan – Ekonomsko, političko i kulturno prisustvo Rusije na Balkanu: Položaj, uloga i značaj Srbije, ur. Stevan Rapaić, Dragan Trailović i David Iraklievič Tereladze. 132-161. Beograd: Institut za političke studije.

N1, 2023. „Rusi osnovali skoro 7.000 firmi: Može li to da pogura srpsku ekonomiju?” 26. septembar 2023. https://n1info.rs/biznis/rusi-osnovali-7-000-firmi-u-srbiji/

Nacionalna alijansa za lokalni ekonomski razvoj, 2023. „Baza stranih investicija” , 1. septembar 2023. https://naled.rs/baza-stranih-investicija

Narodna Banka Srbije, 2023. „Platni bilans”, 15. oktobar 2023. https://www.nbs.rs/sr/drugi-nivo-navigacije/statistika/platni_bilans/

Novaković, Igor, i Jovana Bogosavljević. 2018.  Srbija i pregovori u poglavlju 31: Zajednička spoljna, bezbednosna i odbrambena politika. Beograd: ISAC Fond Centar za međunarodne i bezbednosne poslove.

Novaković, Igor. 2022. „Pozicija Srbije u kontekstu rata u Ukrajini – razlozi i perspective.” Heinrich-Böll-Stiftung. https://rs.boell.org/sr/2022/03/25/pozicija-srbije-u-kontekstu-rata-u-ukrajini-razlozi-i-perspektive#_ftn1

Nova srpska politička misao [NSPM]. 2023.  „Đorđe Vukadinović: To što tri četvrtine građana Srbije podržava BRIKS nije samo izraz želje za bliskošću sa tom organizacijom, nego još više pokazatelj stepena nezadovoljstva Zapadom i pritiscima sa te strane.” 14. октобар 2023. http://www.nspm.rs/hronika/djordje-vukadinovic-to-sto-tri-cetvrtine-gradjana-srbije-podrzava-briks-nije-samo-izraz-zelje-za-bliskoscu-sa-tom-organizacijom-nego-jos-vise-pokazatelj-stepena-nezadovoljstva-zapadom-i-pritiscima-sa-te-strane.html

Pavlov, Evgeniy. 2021. „Otvoren ruski balkanski centar u Beogradu.” Ruski dom. https://ruskidom.rs/sr/2021/04/29/otvoren-ruski-balkanski-centar-u-beogradu/

Ranković, Rade. 2023. „Birodi: Većina u Srbiji krivi EU, SAD, NATO i Ukrajinu za agresiju Rusije.” Voice of America. 13 februar 2023. https://www.glasamerike.net/a/srbija-ukrajina-rat-rusija-sad-eu-krivci-istrazivanje-birodi/6961221.html

Republički zavod za statistiku [RZS]. 2014. Statistički godišnjak Republike Srbije 2014. Beograd: Republički zavod za statistiku.

Republički zavod za statistiku [RZS]. 2017. Statistički godišnjak Republike Srbije 2017. Beograd: Republički zavod za statistiku.

Republički zavod za statistiku [RZS]. 2020. Statistički godišnjak Republike Srbije 2020. Beograd: Republički zavod za statistiku.

Republički zavod za statistiku [RZS]. 2023. Statistički godišnjak Republike Srbije 2023. Beograd: Republički zavod za statistiku.

RT Balkan. 2023. „Rekonstruisani Spomenik srpskim i ruskim herojima iz Prvog svetskog rata ponovo krasi Kalemegdan.” 31. avgust 2023. https://lat.rt.rs/magazin/47600-otvoren-rekonstruisan-spomenik-ruskim-i-srpskim-zrtvama-kalemegdan-beograd/

RTS. 2021. Otvoren ruski balkanski centar u Beogradu.” 29. april 2021. https://www.rts.rs/vesti/drustvo/4354997/rusko-balkanski-centar-beograd-srbija-rusija-bocan-harcenko.html

Sanchez Alonso, Aida, and Ana Lázaro, “’Time to decide’: MEPs call for Serbia to change its stance on Russia,” Euronews. https://www.euronews.com/my-europe/2022/07/06/eu-parliament-calls-for-serbia-to-change-its-stance-on-russia

Trailovic, Dragan, i  Stevan Rapaic. 2021. “Political and Economic Aspects of Serbo-Russian Relations from the Perspective of Serbian Citizens.” Eurasian integration: economics, law, politics 15 (3):82–96.

Vasa, Laszlo. 2020. “Foreign direct investment in the Republic of Serbia: Correlation between foreign direct investments and the selected economic variables” Journal of International Studies, April 2020, 13(1):170-183. doi: 10.14254/2071-8330.2020/13-1/11

Vreme. 2022. „Savet za nacionalnu bezbednost: Srbija neće uvoditi sankcije Rusiji.” 25. februar 2022.  https://www.vreme.com/vesti/savet-za-nacionalnu-bezbednost-srbija-nece-uvoditi-sankcije-rusiji/

Zaključak Vlade Republike Srbije. 2022. „Službeni glasnik RS”, br. 28/2022

Zarić, Ivan, i Željko Budimir. 2022. “The Great Powers Geopolitical  Competition Over the Balkans – The Influence of Ukraine Crisis.” The Review of International Affairs LXXIII (1186): 79–104. https://doi.org/10.18485/iipe_ria.2022.73.1186.4

Živanović, Maja, i Dušan Komarčević. 2022. „Diplomatski sporazum Srbije sa Rusijom novi ‘prst u oko’ Zapadu.” Radio Slobodna Evropa. 26. septembar 2022. https://www.slobodnaevropa.org/a/diplomatski-sporazum-sa-rusijom-novi-prst-u-oko-srbije-zapadu/32052844.html