HISTORICAL – LEGAL DEVELOPMENT OF CRIMINAL OFFENSES AGAINST LIFE AND BODY IN THE REPUBLIC OF SERBIA UNTIL THE ABOLITION OF THE DEATH PENALTY

Vanda Božić

Mirjana Đukić

Abstract

Considering the historical development of criminal-legal protection of the most important human values, we investigated which acts against life and body have been incriminated in Serbia throughout history. The historical path from the earliest period, when the Talion principle was applied through the remnants of customary law, until the 20th century, shows the development of criminal law protection of life and body in a more modern direction, with a solid number of incriminations. In the following period, Serbia has already experienced two legal systems according to different social systems, and in such circumstances it is difficult to leave one completely and accept the other. In addition to development and legal progress, one of the factors that conditioned the prescribing of a significantly higher number of crimes against life and body in relation to the historical number of incriminations, is certainly the transit period that has left its mark in all social segments. That the overabundance of crimes against life and body leads to inefficiency of judicial instances and practical incompetence of judicial bodies is shown as a result in the statistical part of the research. Namely, there is a big difference between reported and convicted perpetrators of crimes against life and body. There is also a trend of mild penal policy to the extent that the most common sentences were imprisonment from 6 to 12 months, followed by 3 to 6 months. The conclusion is that in no case is the purpose of punishment, special and general prevention achieved. A smaller but more purposeful number of this type of incrimination would certainly give positive effects.

References

• Bačić, Franjo. 1978. Krivično pravo. Opći dio. Zagreb.
• Buturović, Jovan. 1979. „Karakteristike krivičnih dela protiv života i tela u krivičnim zakonima republika i pokrajina.” Pravni život 8 (9): 1–22.
• Gagić, Miroslav. 2007. „Od Stalaća do Deligrada kroz vekove” U Ražanj i okolina u Austro – turskim ratovima 1683 – 1791, 149 – 232. Ražanj – Ćićevac, доступно на: http://www.bibliotekacicevac.rs/wp-content/uploads/2016/10/3-Knjiga-III-deo.pdf, pregledano 01.08.2019.
• Dubrovački statut 1272, U Bogišić, Baltazar i Jiriček, Konstantin. 1904. Monumenta historico-juridica Slavorum Meridionalium, Vol. IX. Liber statutorum civitatis Ragusii anno 1272 compositus. Загреб: ЈАЗУ.
• Dušanov zakonik. 2014. Beograd: Škola gusala Sandić, Grafomed, Bor.
• Živanović, Toma. 1967. Zakonski izvori krivičnog prava Srbije i istorijski razvoj njegov i njenog krivičnog pravosuđa, od 1804 do 1865. Beograd: SANU.
• Ignjatović, Čedomir. 1994. „Krivična dela protiv života i tela u nacrtu Krivičnog zakona Republike Srbije.” Zbornik radova, Nacrt novog Krivičnog zakona Republike Srbije, Kopaonik, 15–20.
• Jovašević, Dragan. 2002. Komentar Krivičnog zakona Savezne Republike Jugoslavije. Beograd: Službeni glasnik.
• Jovašević, Dragan. 2006. „Osnovne karakteristke krivičnog zakonodavstva Karađorđeve Srbije.” Peščanik 4.
• Jovašević, Dragan. 2016. „Osnovne karakteristike zakonodavstva Karađorđeve Srbije.” Godišnjak fakulteta pravnih nauka godina 6, br. 6: 63–74.
• Казнителный законикъ за княжество Србио, Правителъственой печатнъи, Београд, 1860.
• Konstantinović Vilić, Slobodanka i Kostić, Miomira. 2006. Izvršenje kazni i drugih krivičnih sankcija u Republici Srbiji. Niš: SVEN.
• Kraus, Božidar. 1958. „Krivična djela protiv života i tijela.” Priručnik br. 4: 322– 336..
• Krivični zakon Kraljevine Jugoslavije, „Službene novine” broj 33-XVI od 9. februara 1929. godine.
• Krivični zakon Republike Srbije, „Službeni glasnik SRS”, br. 26/77-1341, 28/77-1566, 43/77-2213, 20/79-1059, 24/84-1233, 39/86-2739, 51/87-2421, 6/89-406, 42/89-1401, 21/90-888 i „Službeni glasnik SRS”, br. 16/90-468, 49/92-1664, 23/93-817, 67/93-3110, 47/94-1465 I 17/95- 529, 44/98 od 08.12, 10/02 od 01.03.
• Krivični zakonik, „Službeni list FNRJ”, br. 13/1951.
• Krivični zakonik, „Službeni list FNRJ”, br. 106/47.
• Milojević, Miloš. 1880. Dečanske hrisovulje. Beograd: Glasnik Srpskog učenog društva, knjiga 12.
• Mirković, Zoran. 2008. Karađorđev zakonik. Beograd: Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, Centar za publikacije.
• Neumayer, Eric. 2008. “Death Penalty Abolition and the Ratification of the Second Optional Protocol.ˮ International Journal of Human Rights 12 (1): 3‒21.
• Perović, Milorad. 1985. Krivično pravo SFRJ, Opšti dio. Nikšić: NIO „Univerzitetska riječ” – Univerzitet „Veljko Vlahović” u Titogradu.
• Petrić, Vera. 1959. „Krivična dela protiv života i tela u sudskoj praksi Srbije za vreme kneza Miloša.” Anali Pravnog fakulteta u Beogradu br. 1: 76–81.
• Radovanović, Miloš. 1975. Krivično pravo SFRJ, Opšti deo. Beograd: Savremena administracija.
• Republički zavod za statistiku, dostupno na: https://www.stat.gov.rs/oblasti/pravosudje/punoletni-ucinioci-krivicnih-dela/
• Ristić, Momčilo. 1975. „Krivična dela protiv života i tela.” Jugoslovenska revija za kriminologiju i krivično pravo br. 4: 655–668.
• Svedrović, Marijan. 2003. „Novosti kod kaznenih djela protiv života i tijela.” Zbornik radova, Konačan prijedlog Zakona o izmjenama i dopunama Kaznenog zakona. 59–71.
• Srzentić, Nikola, Stajić, Aleksandar i Lazarević, Ljubiša. 1986. Krivično pravo SFRJ, Opšti deo. Beograd: Savremena administracija.
• Srzentić, Nikola, Stajić, Aleksandar i Lazarević, Ljubiša. 1997. Krivično pravo Jugoslavije. Beograd: Savremena administracija.
• Stojanović, Zoran. 2001. „Jugoslovensko krivično zakonodavstvo u funkciji zaštite ljudskih prava.” Zbornik radova, Jugoslovensko krivično zakonodavstvo i slobode i prava čovjeka i građanina, 9–19.
• Stojanović, Zoran. 1997. „Pravo na život kao prirodno pravo čoveka.” Pravni život br. 9: 3–12.
• Stojanović, Zoran. 1998. „Prirodno pravo na život i krivično pravo.” Jugoslovenska revija za kriminologiju i krivično pravo br. 1: 3–15.
• Taranovski, Teodor. 1996. Istorija srpskog prava u Nemanjićkoj državi. Beograd: Službeni list.
• Villaume, Alfred C. 2005. “Life Without Parole” and “Virtual Life Sentences” Death Sentences                by Any Other Name, 8 CONT. JUST. REV. 265‒266.